Όλα τα έγχορδα με μακρύ μπράτσο μήκους χορδής από 60 εκατοστά και άνω μπορούν να χρησιμοποιήσουν την διαίρεση σε 53 μέρη. Τα οφέλη αυτής της διαίρεσης αποδεικνύονται στο αρμονικό εγχειρίδιο.
Η οικογένεια της Πανδούρας περιέχει ένα πλήθος τέτοιων οργάνων της ανατολής. Μερικά ιδιαίτερα γνωστά είναι το Ταμπούρ, το Σάζι, ο Ταμπουράς, το Λαούτο και όλα όσα με διαφορετικές ονομασίες, μοιάζουν με τα παραπάνω.
Σαν καταλληλότερο μπορούμε να θεωρήσουμε το Ταμπούρ με μήκος χορδής που φτάνει μέχρι και 135 εκατοστά.
Για να τοποθετήσουμε μπερντέδες στα μπράτσα αυτών των οργάνων με βάση την διαίρεση σε 53 μόρια, χρησιμοποιούμε τον παρακάτω πίνακα. Σημειώνονται αριστερά οι φθόγγοι της διατονικής κλίμακας σε μια χορδή κουρδισμένη στον Πα (Ρε). Τα 9 μόρια δείχνουν μείζων τόνο (9/8), τα 7 μόρια δείχνουν ελάσσων τόνο ( 800/729) και τα 6 μόρια δείχνουν ελάχιστο τόνο ( 27/25). Για τα υπόλοιπα διαστήματα χρωματικών και εναρμονίου γένους βλ. Αρμονικό Εγχειρίδιο.
Μπορούμε αντί του πίνακα να χρησιμοποιήσουμε το παρακάτω αρχείο του Excel όπου δίνουμε μόνο το μήκος χορδής και έχουμε τις αποστάσεις των δεσμών από τον καβαλάρη.
Θέσεις δεσμών από τον Καβαλάρη
Το σύστημα αυτό εφάρμοσα σε ένα Τσουρά με σκαφτό ηχείο και μπράτσο μπουζουκιού χωρίς μεταλικά τάστα. Το μήκος χορδής είναι 68 εκατοστά και τοποθετήθηκαν 84 μπερντέδες από το Πα (ρε) μέχρι και το πάνω Κε (λα).
Έχοντας όλους τους μπερντέδες το συγκερασμένο αυτό όργανο μπορεί να αποδώσει όλους τους ήχους αλλά και να τους μεταφέρει σε όποια βάση θέλουμε. Είναι δυνατή έτσι κάθε φθορά και κάθε χρόα επίσης. Τα σημάδια, βέβαια, είναι απαραίτητα και θα πρέπει να δείχνουν την διατονική κλίμακα. Με ροδέλες συμβολίζω τους φθόγους πα, γα, δη, κε, νη. Με σταυρούς τους φθόγους βου και ζω. Οι τελείες δείχνουν τις εναρμόνιες θέσεις του βου, βου ύφεση, ζω και ζω ύφεση και χρησιμεύουν στον Τρίτο ήχο, τον Βαρύ αλλά και αν θέλουμε να παίξουμε με ευρωπαικά όργανα (σκληρό διάτονο).
Δένουμε τους μπερντέδες ακολουθώντας τις οδηγίες των παρακάτω σχημάτων:
Φαρμακευτική αυτοκόλλητη γάζα (τσιρότο) μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο πίσω μέρος του μπράτσου για να έχουμε καλύτερο γλίστρημα και για να αποφύγουμε γδάρσιμο της παλάμης από τους πολλούς μπερντέδες
